CONNECTING THE DOTS

In 2012 bleek uit een analyse van interne cursussen bij het Rijk dat die soms werkgerelateerd waren, soms voortkwamen uit een individuele hobby, soms gratis en voor eigen medewerkers van een ministerie en soms openstonden voor alle rijksambtenaren (al dan niet tegen betaling). Conclusie: daar was een wereld te winnen aan beter benutten van de interne overheidskennis. Vanuit bezuinigingsoogpunt een schot voor open doel. Om dat aan te tonen startte het overheidsnetwerk leren en ontwikkelen een pilot “korte gratis cursussen voor en door collega’s’. De vraag “ben jij of ken jij een collega die zijn of haar kennis wil overdragen?” leverde in korte tijd een netwerk op van collega-trainers die in maximaal een dagdeel eerst rijksbreed maar al snel overheidsbreed, aan groepjes collega’s hun expertise overdroeg. Over het wetgevingsproces tot het als ambtenaar omgaan met social media en bijna alles wat daar tussen zit. Ambtenaren met hart voor de zaak die een paar uur werktijd en soms vrije tijd inzetten om collega’s bij te praten op hun expertise.
Ook ontstonden mooie neveneffecten: medewerkers uit diverse overheidslagen legden elkaar praktijkvragen voor en dachten met elkaar mee. Een laagdrempelige manier om te ontkokeren, flexibiliteit te bevorderen en de gigantische hoeveelheid kennis van de overheid te hergebruiken. En niet direct buiten in te kopen, als dat (nog) niet nodig is. De pilot bleek een doorslaand succes. Van een klein groepje in Den Haag begin 2013 was een jaar later van Groningen tot diep in Limburg collegiaal leren op de rails gezet via een eenvoudig en goedkoop concept. Toen borging ervan desondanks problematisch bleek, kwam er steun van het programma Beter Werken in het Openbaar Bestuur. Daardoor kon het concept toch doorgang vinden en wordt nu ingezet met gemeenteambtenaren bij de decentralisaties sociaal domein. Ook hier met veel succes. O.a. HR-professionals, inkopers en beleidsmakers leren periodiek van elkaars ervaringen. Dat blijkt hard nodig in de transformatiedynamiek waar zij midden in zitten.

Dat kennis delen met collega’s effectief is, lijkt intussen meer gemeengoed bij de overheid. Op diverse plekken poppen initiatieven op, meer of minder gestructureerd. Dat is prachtig, maar het kan nog beter! Willen we écht de overheidskennis zichtbaar maken, hergebruiken en zo voorkomen dat het wiel steeds opnieuw wordt uitgevonden, dan is verbinding nodig van die losse initiatieven en hun coördinatoren. ‘Connecting the dots’ met andere woorden. Aangezien de benodigde kennisinfrastructuur al is ontwikkeld en afgestemd op de kennisbehoeften van de medewerkers, hoeven we in feite alleen nog die laatste stap te zetten voor een transparante overheid, waarin beschikbare expertise snel kan worden gevonden en ingezet. Zowel intern als extern: want ook in te zetten in de netwerksamenleving, om weer verder te delen en te verrijken. Over Slimmer Netwerk gesproken…

Eerder gepubliceerd als column in het Slimmernetwerk Magazine (p. 43)